დიდი განსხვავება ღირებულებასა და ფასს შორის. Buffett-ის ინვესტიცია კომპანია PetroChina-ში.

“You don’t have to know a man’s exact weight to know that he’s fat.” – Ben Graham

ამას წინათ ვკითხულობდი კომპანია Berkshire hathaway-ის 2008 წლის მოხსენების ამონარიდებს (გირჩევთ წაკითვას) და ერთმა კითხვამ მიიქცია ჩემი ყურადღება. კითხვა, რომელიც ერთ-ერთმა დამსწრემ დაუსვა Warren Buffett-ს. კითვა ეხებოდა Buffet-ის გადაწყვეტილებას რომელიც მიიღო მან 2002 წელს, და შეიძინა კომპანია PertoChina-ს აქციები, ინვესტირებული თანხა შეადგენდა $488 მილიონს. კითხვის დამსმელი გაკვირვებული იყო ორ რამეზე:

1. გადაწყვეტილების მიღების სისწრაფე და

2. ინფორმაცია რის საფუძველზეც ეს გადაწყვეტილება იქნა მიღებული. (ეს ცობილი ფაქტია). 

კითხვა პასუხი.

Q35: San Francisco. In 2002, you invested in PetroChina and all you did was read the annual report. Most professional investors have more resources at hand. Wouldn’t you want to do more research? What do you look for in an annual like that? How could you make the investment only on a report?

WB: I read it in the spring of 2002, and I never asked anyone else their opinion. I thought it was worth $100 billion after reading the report. I then checked the price, and it was selling for $35 billion. What is the sense of talking to management? It doesn’t make any difference. If the market value was $40 billion, you would need to refine the analysis. We don’t like things you have to carry out to 3 decimal places. If someone weighed somewhere between 300-350 pounds, I wouldn’t need precision—I would know they were fat. If you can’t make a decision on PetroChina off the figures, you go on to the next one. You weren’t going to learn more if you thought their big [oil] field was going to decline out slightly faster, etc. CM: We have lower due diligence expenses than anyone in America. I know of a place that pays over $200 million to its accountants every year, and I know we are safer because we think like engineers—we want margins of reliability. It is a very dicey process.

მე ვფიქრობ რომ, ეს პასუხი ააშკარავებს იმ ერთ-ერთ თვისებას, რატომაც ეს პიროვნება არის, ალბათ ყველა დროის ლეგენდარული ინვესტორი. მხოლოდ კომპანიის ფინანსური დოკუმენტების წაკითხვით დაადგინო რეალურ ღირებულებასა და კომპანიის ფასს შორის დიდი სხვაობა და იმავდროულად იმოქმედო? ეს არ არის მარტივი საქმე.

აქვე აღსანიშნავია, რა მარტივად კითხულობს კომპანიების ფინანსურ რეპორტებს, და ადგენს მათ რეალურ ღირებულებას და მხოლოდ ამის შემდეგ, იმის შემდეგ როცა დაადგენს რეალურ ღირებულებას, მერე ამოწმებს ფასს საფონდო ბირჟაზე, ანალიზის შედეგად დადგენილ კომპანიის რეალურ ღირებულებას, ფასი აღმატება თუ ნაკლებია. ეს მნიშვნელოვანია, რატომ? ინვესტორების უმრავლესობა, რომელნიც დაკავებულნი არიან კომპანიების ფუნდამენტური ანალიზის კეთებით, შემდგომი ინვესტციის განსახორციელებლად, ღირებულების დადგენის დროს ხელისშემშლელი ფაქტორია, როცა აქციის ფასი იცი წინასწარ. ანუ როგორ აფასებს ბაზარი იმ დროს კომპანიას, ძალიან რთული იქნებოდა კომპანია PetroChina-ს შეფასება $100 მილიარდად, რომ გცოდნოდა რომ ის მარკეტზე იმ დროს $35 მილიარდი ღირდა. რეალური ღირებულების მესამედი? ანუ ეს იგივეა რაც 1$ იყიდებოდეს 0,35 ცენტად. დაუჯერებელია.

ეს ინვესტიცია გაკეთდა 2002-2003 წლებში. buffett-ს არაერთხელ აღუნიშნავს ინტერვიუებში, რომ მას უყვარს კომპანიების ფინანსური რეპორტების კითხვა. ესეც მახსოვს უთქვამს ერთ ერთ ინტერვიუში "მე ვკითხულობ კომპანიების ფინანსურ რეპორტებს, უამრავ რეპორტს, ვიღაცა კითხულობს ფლეიბოის ჟურნალს, და ეს ყველაფერი ინტერესთა სფეროა"

2002 წლის გაზაფხულზე. იჯდა ალბათ კომფორტულად სახლში, დაკავდა კომპანია PetroChina-ს ფინანსური მაჩვენებლების კითხვით, და იმავდროულად მიიღო, კომპანიაში კაპიტალდაბანდების გადაწყვეტილება, რათქმაუნდა ეს იქნებოდა სწრაფი გადაწყვეტილება, დაფუძნებული მის საინფორმაციო ბანკზე, რომელიც ივსებოდა წლების განმავლობაში, უამრავი კომპანიების ფინანსური მაჩვენებლების და ანალიზის შედეგად. და სწორედ ეს საინფორმაციო ბანკი იძლევა საშუალებას სწრაფად გაანალიზოს, სავარაუდოდ, მომავალში განვითარებადი მოვლენების, უმრავლესი სცენარი. მაგრამ აქ მნიშვნელოვანია რომ გადაწყვეტილება უნდა იყოს მიღებული, რამოდენიმე ფინანსურ მაჩვენებლების ანალიზის და რაც მთვარია მარტივი არგუმენტაციის საფუძველზე.

ეხლა მარტივია 100$ მილიარდიანი კომპანია, რომელიც მარკეტზე რატომღაც ღირს 35$ მილიარდი? ეს სერიოზული ფასდაკლებაა. დიდი სეილია. დაუჯერებელია და მართლაც მაშინ ეს კომპანია ძალიან ჩამოფასებული იყო. ვინ იცოდა ეს მაშინ? არავინ.ქვემოთ დიაგრამაზეც ჩანს კომპანია PetroChina-ს აქციის, შემდგომი ფასის მოძრაობა. 

Buffett-მა იყიდა, 488 მილიონი დოლარის წილი კომპანიაში 2002-2003 წლებში. და 2007 წელს გაყიდა ეს წილი $4 მილიარდად, ინვესტირებული თანხის 8-მაგი ოდენობით.

ის კითხვა პასუხი, რომელიც Buffett-სა და რესპოდენტს შორის გაიმართა. რა რაზედაც ზემოთ ვისაუბრე შემდეგ გაგრძელდა ესე:

WB: If you think the auditors know more about an acquisition, then they should run the business and you should take up auditing. When we got the call on Mars-Wrigley—I wasn’t going to look at labor costs or leases. The value of Wrigley does not depend on the value of the lease or an environmental problem. There is a whole lot of trivia that doesn’t mean anything. I never made an investment that would have been avoided due to conventional due diligence. We would have lost deals. On big deals, people rely more and more on process. When people want a deal, they will come to us. Mars only wanted to deal with Berkshire—there were no lawyers involved and no Directors involved. I got a call, it made sense, and I said yes. There was no material adverse change clause. Our $6.5 billion will be available regardless, even if Ben Bernanke runs off to South America with Paris Hilton. [eruption of laughter] That assurance is worth something. If you say, ‘I’ll do it, but I need X, Y, Z, etc.’— that is costly

შეჯამებისთვის.

დიდი სურათის ყურება აუცილებელია როცა ინვესტიციაზე ვსაუბრობთ. დეტალების ანალიზის დროსაც კი, დიდი სურათი გონებაში არ უნდა იცვლებოდეს. ანალიზის დროს, მარტივ კითხვებზე პერიოდულად პასუხების გაცემაც აუცილებელია, კითხვები როგორიცაა: რამდენად კარგი ბიზნესია? (ინვესტირებული კაპიტალის რამხელა ამონაგებს აგენერირებს?) რამდენად იაფია ეს კომპანია ეხლა? (რა პროცენტია, 1 აქციის ფასთან მიმართებაში, აქციის მოგების წილი? EPS Yeld).

ყველა ინვესტორს თავისებური ხედვა აქვს მოვლენების მიმართ. თავისებური ფიქრის, ანალიზის პროცესი, იმისთვის რომ შეაფასოს საინვესტიციო უპირატესობა. მაგრამ, ფინანსურ სამყაროში ყველაზე მთავარი რაც არის, არის ის რომ. ფიქრის და ანალიზის პროცესი უნდა იყოს მარტივი. ისეთი მარტივი რომ საჭიროების შემთხვევაში 7 წლის ბავშვისთვისაც იყოს ახსნადი. შედარებისთვის: იფიქრო ტყეზე და სწავლობდე/აანალიზედე ხეს. 

კომენტარები

ბოლო სიახლე

სრულად ნახვა
05 სექტ. 2023
სემინარი როგორ შევარჩოთ და ვიყიდოთ კომპანიის აქციები.

მოგესალმებით ბატონებო. მათ ვისაც აინტერესებს როგორ მოვახდინოთ სარფიანი კაპიტალდაბანდება კომპანიის აქციებში, თუ გაინტერესებთ როგ...

0 კომენტარი